In de wereld van cybersecurity is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de verschillende dreigingen waarmee we te maken hebben. Een van de meest voorkomende en gevaarlijke dreigingen is phishing. Phishing-aanvallen kunnen zowel individuen als organisaties enorme schade toebrengen. Deze gids is bedoeld om je bewust te maken van phishing en je te voorzien van de nodige training om dergelijke aanvallen te herkennen en te voorkomen.

Phishing-aanvallen

Phishing-aanvallen behoren tot de meest gebruikte methoden door cybercriminelen om persoonlijke gegevens, financiële informatie en inloggegevens te stelen. Deze aanvallen kunnen via verschillende kanalen plaatsvinden, zoals e-mails, sms-berichten en vervalste websites. Phishing is een vorm van social engineering, een techniek die cybercriminelen gebruiken om gevoelige informatie te verkrijgen.

Spear Phishing

Spear phishing is een gerichte vorm van phishing waarbij de aanvaller specifiek aangepaste en gepersonaliseerde berichten naar individuele doelwitten stuurt. De aanvaller doet zich voor als een vertrouwde afzender, zoals een collega, manager of bekend bedrijf, om het vertrouwen van het slachtoffer te winnen. Dit type phishing-aanval maakt gebruik van zorgvuldig onderzochte informatie om de geloofwaardigheid van het bericht te vergroten.

Pharming

Bij pharming manipuleren aanvallers het DNS-systeem (Domain Name System) om het slachtoffer om te leiden naar een vervalste website, zelfs als het juiste adres in de adresbalk wordt ingevoerd. Het slachtoffer wordt naar een nagemaakte website geleid, waar gevoelige informatie zoals inloggegevens, creditcardgegevens of persoonlijke gegevens worden ontfutseld.

Vishing

Vishing is een vorm van phishing waarbij aanvallers telefoonoproepen gebruiken om persoonlijke informatie te verkrijgen. De ‘v’ in vishing staat voor ‘voice’. Ze doen zich voor als vertegenwoordigers van een legitiem bedrijf of financiële instelling en proberen het slachtoffer te overtuigen gevoelige informatie te verstrekken, zoals creditcardgegevens of inloggegevens.

Smishing

Smishing is een vorm van phishing waarbij aanvallers SMS-berichten (tekstberichten) gebruiken om slachtoffers te misleiden. De berichten bevatten vaak verzoeken om onmiddellijke actie, zoals het klikken op een link of het beantwoorden met persoonlijke informatie. Deze berichten kunnen afkomstig lijken te zijn van legitieme organisaties of bekende personen.

Clone phishing

Clone phishing is een techniek waarbij een eerder ontvangen en legitieme e-mail wordt nagemaakt en aangepast door de aanvaller. Het aangepaste bericht bevat meestal een valse link of bijlage die schadelijk is. Dit maakt het voor het slachtoffer moeilijk om de vervalsing te herkennen, omdat het gebaseerd is op een eerdere betrouwbare communicatie.

Whaling

Whaling is een vorm van phishing die specifiek gericht is op hoge functies binnen organisaties, zoals CEO’s, CFO’s of andere leidinggevenden. De aanvaller doet zich voor als een belangrijke persoon en vraagt om vertrouwelijke bedrijfsinformatie, financiële gegevens of uitvoering van betalingen.

Herkennen van phishing-technieken

Het herkennen van phishing-technieken is essentieel om jezelf te beschermen tegen dergelijke aanvallen. Hier zijn enkele veelvoorkomende phishing-technieken en signalen waar je op moet letten:

Afzendergegevens

Phishing-e-mails en berichten kunnen eruitzien alsof ze afkomstig zijn van bekende bedrijven, instanties of zelfs contactpersonen die je kent. Controleer de afzenderinformatie zorgvuldig en let op verdachte e-mailadressen of domeinnamen die enigszins afwijken van de legitieme adressen.

Spoofing van websites

Phishing-aanvallers kunnen vervalste websites maken die er identiek uitzien aan legitieme websites, zoals die van banken, sociale mediaplatforms of online winkels. Controleer altijd de URL van de website in de adresbalk en let op eventuele spellingfouten, afwijkingen of toegevoegde tekens die kunnen wijzen op een vervalsing.

Urgentie en dreigementen

Phishing-e-mails en berichten bevatten vaak taal die gericht is op het creëren van een gevoel van urgentie of dreigementen om je onder druk te zetten om snel actie te ondernemen. Wees op je hoede voor berichten die beweren dat je account wordt opgeschort, dat er ongeautoriseerde activiteit is gedetecteerd, of dat je een prijs hebt gewonnen waarvoor je snel persoonlijke informatie moet verstrekken. Bezoek bijvoorbeeld je lokale bank of zoek het nummer van jouw bank op internet op en controleer de echtheid van het bericht. Daarnaast is het altijd aan te raden om niet op een link te klikken maar in plaats daarvan bijvoorbeeld in te loggen op je account via de browser op je computer.

Verzoek om persoonlijke informatie

Wees altijd voorzichtig met het verstrekken van persoonlijke informatie via e-mail, berichten of onbekende websites. Legitieme organisaties vragen zelden om vertrouwelijke gegevens zoals wachtwoorden, creditcardgegevens of burgerservicenummers via deze kanalen. Als een verzoek om persoonlijke informatie verdacht lijkt, neem dan rechtstreeks contact op met de betreffende organisatie via een officieel verifieerbaar telefoonnummer of website om de authenticiteit van het verzoek te controleren.

Taal- en spelfouten

Phishing-e-mails en berichten bevatten vaak grammaticale fouten, spelfouten en onjuist gebruik van taal. Wees alert op dergelijke fouten, aangezien legitieme communicatie meestal zorgvuldig wordt gecontroleerd op taalgebruik en grammatica.

Onverwachte bijlagen of links

Wees uiterst voorzichtig bij het openen van bijlagen of het klikken op links in e-mails of berichten, vooral als ze afkomstig zijn van onbekende afzenders of als je niet verwachtte bijlagen of links hebt ontvangen. Dergelijke bijlagen of links kunnen schadelijke malware bevatten die je computer of apparaat kan infecteren.

Awareness training en educatie

Awareness training speelt een cruciale rol bij het succesvol tegengaan van phishing-aanvallen. Door medewerkers en individuen bewust te maken van de gevaren en technieken die worden gebruikt door cybercriminelen, kunnen ze leren hoe ze phishing-aanvallen kunnen herkennen en vermijden.

Phishing-aanvallen vormen namelijk een ernstige bedreiging voor individuen en organisaties in de digitale wereld. Awareness training stelt individuen in staat om phishing-technieken te identificeren, zoals valse afzenderinformatie, spoofing van websites, valse urgentie en verzoeken om persoonlijke informatie. Door training leren mensen om verdachte e-mails, berichten en websites te herkennen en versterken ze hun cybersecurity-hygiëne door het toepassen van best practices. Het uitvoeren van gecontroleerde phishing-simulaties biedt een veilige omgeving om te leren en helpt medewerkers om te gaan met echte situaties.

Een belangrijk aspect van awareness training is het aanmoedigen van rapportage en respons. Door verdachte activiteiten te melden, kunnen organisaties snel reageren en tegenmaatregelen nemen. Het is ook essentieel om awareness training als een doorlopend proces te beschouwen, waarbij regelmatige updates en educatieve sessies worden gegeven om medewerkers op de hoogte te houden van de nieuwste phishing-trends en -technieken.